خلاصه مباحث دوره پژوهشی روش مطالعه و یادگیری ، استاد مریم شمخانی مورخ 96/4/27

«در سال اقتصاد مقاومتی تولید و اشتغال ، یکی از مصادیق تولید ، تولید دانش است و با این هدف این جلسه برگزار شده است.

تفاوت خواندن و مطالعه:

خواندن دریچه ای برای درک بیشتر است و ادراکات ما به وسیله حواس پنجگانه دریافت می شود.پس خواندن به این معنا که فقط دریافت اطلاعات و درک بیشتر و حتی تقویت ادراکات باشد بدون سواد هم اتفاق می افتد و دایره وسیع تری از مطالعه دارد ولی مطالعه دریچه ای برای فهم بیشتر است که نیاز به سواد دارد و در نهایت هر دو به سمت یادگیری حرکت می کنند.

اهداف مطالعه می تواند این موارد باشد:

برآورده شدن نیازها     -لذت بردن       -کسب منزلت اجتماعی            -کسب اطلاعات_

 -بالا بردن روحیه و عدم افسردگی         -تقویت جسمی و روحی           -کسب ارتباطات

روش های مطالعه

این روش ها مجموعه ای از مهارتها هستند که با کسب آنها می توان مطالعه ی بهتری داشت :1- اجمالی   2- تند خوانی  3- عبارت خوانی    4- دقیق خوانی   5-خواندن تجسسی   6- انتقادی   7- خواندن برای درک زیبایی و جنبه های هنری

هدف از روش نوع اول، سرعت در مطالعه ،سازماندهی اطلاعات ، تمرکز و حفظ اطلاعات است. در این روش شاخصه هایی داریم که اولین آن سازماندهی اولیه است یعنی کشف قسمت های اصلی . پس باید به فهرست مراجعه کنیم و در ادامه پیامهای هر بخش را بیاوریم .دومین مرحله ، تعیین هدف مطالعه می باشد(اینکه برای علاقه شخصی ، یا پرکردن اوقات فراغت،یا پاسخ به یک سؤال و یا …مطالعه انجام می شود)مرحله سوم:برآوردکردن دشواری و زمانی که لازم است که آن مقدار مطلب را مطالعه کنیم (هر چند دقیقه ای که نیاز هست را تخمین زده و برایش برنامه ریزی کند).

روش تند خوانی(دید زدن)

این روش بیشتر برای پیان نامه ها استفاده می شود که به دنبال منابعی می گردیم و بین انبوهی از منابع ، تنها مطالب مهم و مرتبط با موضوع اصلی را از آن استخراج می کنیم .مرحله اول آن هم سازمانبندی اولیه است.

روش عبارت خوانی

عبارت به مجموعه ای از کلمات که کنار هم قرار گرفته و به صورت گروهی مصداق یک معنا هستند مثل «حوزه علمیه الزهراء (سلام الله علیها ) همدان ».

در هر متنی هرمی وجود داردکه پایه آن را حروف تشکیل می دهد و بعد از آن کلمه و بعد جمله و بعد پاراگراف و در نوک قله به متن می رسیم.

پس عبارت همان ربط معنایی کلمات گروهی است و سرعت و دقت را بالا می برد چون دیگر جمله را با تمام جزئیات نمی خوانیم.

دقیق خوانی

شاخصه دقیق خوانی سازماندهی است که خود به 6 مورد تقسیم می شود.

1_ سطح بندی (مثلا از کل به جزء رسیدن یا از سخت به آسان رسیدن )

2- تشخیص (اینکه این متن ، کدام یک از این سطوح را داراست)

3_ یادآوری مطالب

4_دریافت پیام

5_اهمیت به اطلاعات واقعی

6_ مثال زدن در ذهن

 شاخصه دوم ، حاشیه نویسی است که توضیحی راجع به خود متن است و معنی یک کلمه یا گروهی از کلمات راشرح می دهد ویا توضیحی دیگر است ..(اما توشیح بسط دادن و شاخه دادن به خود متن است که آوردن جزئیات و منابع و …را شامل می شود.)

سوم علامت گذاری هک معمولا همه این کار را انجام می دهند با خط کشیدن زیر کلمات  و سفری کردن یا رنگی کردن بعضی از کلمات و جملات مهم. چهارمین شاخصه خلاصه نویسی است که اگر علامت گذاری را درست انجام داده باشیم این مرحله آسان می شود

مطالعه تجسسی

شاخصه اصلی خواندن تجسسی سؤال است و فرایند آن بدین صورت است: 1- هدف  2- آمادگی ذهنی 3-ایجاد علاقه 4-تبدیل جملات به سؤال

مطالعه انتقادی

شاخصه های اصلی آن تجزیه و تحلیل انتقادی  و فهم دقیق و تفکر انتقادی و خلاق است و 4 مرحله دارد : تفکر – استخراج –استدلال – استنباط

بیان انواع سؤال برای توضیح بیشتر این مرحله : تحمیلی –ترجمه ای –ترکیبی –ارزشیابی-کاربردی- تفسیری-   »

 (از لطف سر کار خانم میترا عجمی که این خلاصه را تهیه کردند بسیار سپاسگزاریم )