موضوع: "مهارت های پژوهشی"

روش مطالعه و یادگیری

خلاصه مباحث دوره پژوهشی روش مطالعه و یادگیری ، استاد مریم شمخانی مورخ 96/4/27

«در سال اقتصاد مقاومتی تولید و اشتغال ، یکی از مصادیق تولید ، تولید دانش است و با این هدف این جلسه برگزار شده است.

تفاوت خواندن و مطالعه:

خواندن دریچه ای برای درک بیشتر است و ادراکات ما به وسیله حواس پنجگانه دریافت می شود.پس خواندن به این معنا که فقط دریافت اطلاعات و درک بیشتر و حتی تقویت ادراکات باشد بدون سواد هم اتفاق می افتد و دایره وسیع تری از مطالعه دارد ولی مطالعه دریچه ای برای فهم بیشتر است که نیاز به سواد دارد و در نهایت هر دو به سمت یادگیری حرکت می کنند.

اهداف مطالعه می تواند این موارد باشد:

برآورده شدن نیازها     -لذت بردن       -کسب منزلت اجتماعی            -کسب اطلاعات_

 -بالا بردن روحیه و عدم افسردگی         -تقویت جسمی و روحی           -کسب ارتباطات

روش های مطالعه

این روش ها مجموعه ای از مهارتها هستند که با کسب آنها می توان مطالعه ی بهتری داشت :1- اجمالی   2- تند خوانی  3- عبارت خوانی    4- دقیق خوانی   5-خواندن تجسسی   6- انتقادی   7- خواندن برای درک زیبایی و جنبه های هنری

هدف از روش نوع اول، سرعت در مطالعه ،سازماندهی اطلاعات ، تمرکز و حفظ اطلاعات است. در این روش شاخصه هایی داریم که اولین آن سازماندهی اولیه است یعنی کشف قسمت های اصلی . پس باید به فهرست مراجعه کنیم و در ادامه پیامهای هر بخش را بیاوریم .دومین مرحله ، تعیین هدف مطالعه می باشد(اینکه برای علاقه شخصی ، یا پرکردن اوقات فراغت،یا پاسخ به یک سؤال و یا …مطالعه انجام می شود)مرحله سوم:برآوردکردن دشواری و زمانی که لازم است که آن مقدار مطلب را مطالعه کنیم (هر چند دقیقه ای که نیاز هست را تخمین زده و برایش برنامه ریزی کند).

روش تند خوانی(دید زدن)

این روش بیشتر برای پیان نامه ها استفاده می شود که به دنبال منابعی می گردیم و بین انبوهی از منابع ، تنها مطالب مهم و مرتبط با موضوع اصلی را از آن استخراج می کنیم .مرحله اول آن هم سازمانبندی اولیه است.

روش عبارت خوانی

عبارت به مجموعه ای از کلمات که کنار هم قرار گرفته و به صورت گروهی مصداق یک معنا هستند مثل «حوزه علمیه الزهراء (سلام الله علیها ) همدان ».

در هر متنی هرمی وجود داردکه پایه آن را حروف تشکیل می دهد و بعد از آن کلمه و بعد جمله و بعد پاراگراف و در نوک قله به متن می رسیم.

پس عبارت همان ربط معنایی کلمات گروهی است و سرعت و دقت را بالا می برد چون دیگر جمله را با تمام جزئیات نمی خوانیم.

دقیق خوانی

شاخصه دقیق خوانی سازماندهی است که خود به 6 مورد تقسیم می شود.

1_ سطح بندی (مثلا از کل به جزء رسیدن یا از سخت به آسان رسیدن )

2- تشخیص (اینکه این متن ، کدام یک از این سطوح را داراست)

3_ یادآوری مطالب

4_دریافت پیام

5_اهمیت به اطلاعات واقعی

6_ مثال زدن در ذهن

 شاخصه دوم ، حاشیه نویسی است که توضیحی راجع به خود متن است و معنی یک کلمه یا گروهی از کلمات راشرح می دهد ویا توضیحی دیگر است ..(اما توشیح بسط دادن و شاخه دادن به خود متن است که آوردن جزئیات و منابع و …را شامل می شود.)

سوم علامت گذاری هک معمولا همه این کار را انجام می دهند با خط کشیدن زیر کلمات  و سفری کردن یا رنگی کردن بعضی از کلمات و جملات مهم. چهارمین شاخصه خلاصه نویسی است که اگر علامت گذاری را درست انجام داده باشیم این مرحله آسان می شود

مطالعه تجسسی

شاخصه اصلی خواندن تجسسی سؤال است و فرایند آن بدین صورت است: 1- هدف  2- آمادگی ذهنی 3-ایجاد علاقه 4-تبدیل جملات به سؤال

مطالعه انتقادی

شاخصه های اصلی آن تجزیه و تحلیل انتقادی  و فهم دقیق و تفکر انتقادی و خلاق است و 4 مرحله دارد : تفکر – استخراج –استدلال – استنباط

بیان انواع سؤال برای توضیح بیشتر این مرحله : تحمیلی –ترجمه ای –ترکیبی –ارزشیابی-کاربردی- تفسیری-   »

 (از لطف سر کار خانم میترا عجمی که این خلاصه را تهیه کردند بسیار سپاسگزاریم )

 

دوره مهارت افزایی

معاونت پژوهش الزهراء (سلام اله علیها )همدان از برگزاری دوره روش مطالعه و یاد گیری خبر داد. 

این دوره با حضور استاد محترم خانم شمخانی در مدرسه مرحوم آخوند (ر ه ) در تاریخ 27 و 28 تیر ماه 1396 برگزار خواهد شد.انشاءالله.

دوره مهارت تدوین پایان نامه (چکیده و مقدمه نویسی)

واحد پژوهش مدرسه علمیه الزهراء(س) همدان به منظور توانمند سازی طلاب پایه پنجم پس از گذراندن دوره های مهارتی طرح نامه نویسی ؛ اقدام به برگزاری دوره چکیده و مقدمه نویسی جهت تسریع در امر مهم تدوین تحقیقات پایانی ،با حضور استاد شمخانی استاد داور و راهنما در تاریخ 8/12/95 نموده است.

خلاصه مباحثی که استاد شمخانی مطرح نموده اند بدین شرح می باشد:

آخرین مرحله پایان نامه بعد از آماده سازی متن ، چکیده است که نشان دهنده تسلط و تخصص ماست . چکیده فشرده مطالب است نه خلاصه،بلکه بیان مختصری از مطلب بصورت دقیق و علمی می باشد.

فواید چکیده نویسی: 1-تسهیل انتخاب برای خواننده2- صرفه جویی در وقت 3- آشنایی با محتوای مطالب

مراحل چکیده نویسی : 1-مطالعه اثر(قسمت های مهم)2- حذف اضافات 3- عصاره گیری از متن 4-پیش نویس5-نوشتن چکیده نهایی

انواع چکیده: راهنما ، تمام نما ، تلفیق راهنما و تمام نما، استخراجی ، سوگرفته یا جهت دار ، انتقالی

اصول و شرایط چکیده نویسی: 1-رعایت نظم و ترتیب طبق متن2-اجتناب از تکرار و جملا طولانی 3-حذف واژه های مبهم 4-روانی و شیوایی(با زبان حال)5-در یک پاراگراف باشد 6- 150تا 300کلمه باشد (یک صفحه)

چکیده شامل: عنوان، بیان مساله (گاهی اوقات سوال اینجا مطرح می شود)، هدف ، سوال، روش(کتابخانه ای ، توصیفی و ..)، نتایج (اشاراتی که خواننده دنبال پایان نامه برود)، کلیدواژه (بهتر است بدون واژه های عنوان باشد.همچنین می توان از کلمات مرکب از 3 تا 7 عدد استفاده شود)

مطالب مقدمه: مبهم گویی ، خلاصه مطالب، پیشینه ، فصول

مقدمه نباید از دو صفحه بیشتر شود.